در پاسخ به سوال انتشارات چیست ، باید گفت که انتشارات عبارت است از مجموعه ای فرهنگی است که اجازه انتشار کتاب را دارد یا انتشارات درحقیقت موسسه و یا مجموعه ای است که آثار نویسندگان را منتشر می سازد.
البته خدمات انتشارات صرفاً به چاپ کتاب تمام نمی شود، بلکه انتشارات تا پایان کار و حتی فروش کتاب در کنار نویسنده حضور دارد.
تا پیش از این نویسندگان می توانستند کتابهای خود را به صورت ناشر- مولف و بدون نیاز به انتشارات به ثبت رسانده و منتشر نمایند. اما پس از آنکه وزارت ارشاد مبحث ناشر مولف را ملغی نمود، تنها مسیر انتشار کتاب صرفاً در اختیار ناشر است/
البته به صورت سنتی و تا پیش از این ناشر به فردی گفته می شد (و یا انتشارات به مکانی گفته می شد) که در آن صرفاً کتاب یا روزنامه و یا مجله به صورت کاغذی تولید می کرد و در اختیار همگان قرار می داد، اما با رشد تکنولوژی و گسترده تر شدن نفوذ اینترنت میان افراد جامعه، انتشارات از حالت پدیده ای صرفاً کاغذی خارج شد و به حوزه الکترونیک نیز راه یافت.
امروزه انتشارات صرفاً همانند گذشته به چاپ کتاب های کاغذی اشتغال ندارد بلکه بسیاری از ناشران به سمت انتشار کتاب های مجازی و صوتی روی آورده اند. همین امر موجب شد که امروزه کتاب ها علاوه بر چاپ کاغذی به صورت نشر الکترونیک یا pdf نیز عرضه می گردد.
نشر علاوه بر اینکه کاری فرهنگی محسوب می شود، اما از آن می توان به یک بنگاه اقتصادی یاد کرد که در کنار توسعه فرهنگ و دانش، به کسب درآمد نیز مشغول است.
بسیاری از ناشران حوزه کاری مشخصی برای خود تعریف می کنند و صرفاً در همان زمینه به فعالیت می پردازند، به طور مثال حوزه پزشکی و یا کودک و یا درسی و غیره، اما برخی از ناشران نیز در تمامی زمینه ها به فعالیت می پردازند و حوزه کاری به خصوصی برای خود تعریف نکرده اند.
مراحل چاپ کتاب در انتشارات:
1- کتاب باید به صورت تایپ شده و یا دست نویس در اختیار انتشارات قرار بگیرد.
2- کتاب از چند جهت مورد ارزیابی قرار می گیرد:
- استعلام اینکه این کتاب پیش از این چاپ شده یا خیر
- از لحاظ محتوایی بررسی می شود که آیا کتاب از لحاظ رعایت اصول نگارش و محتوا استانداردهای انتشارات را رعایت کرده یا خیر (به طور مثال گاهی رمانی به انتشارات سپرده می شود که جملات کاملا گنگ و نا مفهوم است و داستان بی سرانجام و بد نگارش شده و یا کتابی با ترجمه ای ابتدایی ارائه می شود)
- بررسی می شود که آیا کتاب قابلیت ویرایش دارد یا خیر (گاهی برخی از کتابها چنان ضعیف نگاشته شده اند که قابل ویراستاری نیستند و یا به عبارتی می بایست دوباره نگاشته شوند)
3- کتاب به مرحله آماده سازی وارد می شود.
در این مرحله: ویراستاری، حروف چینی، نمونه خوانی و طراحی جلد انجام می پذیرد.
4- کتاب جهت دریافت مجوزهای لازمه، از جمله: شابک، فیپا و مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد آماده می شود و مجوزها دریافت می گردند.
5- کتاب به چاپخانه ارسال شده و پس از صحافی و آماد ارائه می شود.
6- پس از چاپ کتاب چند نسخه به وزارت ارشاد ارسال می گردد که اصطلاحاً به آن اعلام وصول گفته می شود
7- کتاب در بازار عرضه می گردد
